وظایف فرمانداری
 اجرای سیاست عمومی دولت در داخل شهرستان از طریق هماهنگ ساختن فعالیتهای مختلف مؤسسات دولتی و محلی در شهرستان، بخش ها و روستاها و همچنین برقراری و حفظ و نظم امنیت داخلی و انجام انتخابات عمومی (ریاست جمهوری ـ مجلس شورای اسلامی مجلس خبرگان، شوراها و....) و سایر انتخابات محلی در حوزه شهرستان.
 وظایف کلی فرمانداری
۱. اجرای سیاست عمومی دولت در حوزه شهرستان
۲. نظارت در کار وظایف مأموران کشوری در شهرستان
۳. حفظ امنیت و انتظامات در شهرستان
۴. انجام امر انتخابات عمومی (مجلس شورای اسلامی ـ خبرگان ـ شوراها ـ ریاست جمهوری)
 ۵. نظارت بر عمران شهرستان و روستاها و سعی در بالا بردن سطح زندگی عمومی و تأمین رفاه و آسایش عمومی و هماهنگی بین ادارات و سازمان ها در این رابطه و نظارت بر انجام طرح های عمرانی محلی
 ۶. کمک و مساعدت در بسط آموزش و پرورش عمومی به خصوص در روستاها از طریق سازمان های مربوطه
 ۷. کمک و اقدام لازم در جلوگیری از بروز بالای طبیعی و غیرمترقبه از قبیل زلزله ـ حریق ـ سیل و غیره و مساعدت به آسیب دیدگان، هماهنگی و استفاده از کلیه امکانات سازمان های مربوطه
 ۸. نظارت عمومی در اجرای قانون شهرداری ها
 ۹. نظارت بر امر تأمین خواروبار و مایحتاج عمومی
 بر اساس تبصره ۱ ماده ۱۴ آیین نامه اجرایی قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری مصوب ۱۵/۴/۱۳۷۲ مجلس شورای اسلامی اداره امور شهرستان با فرماندار است و فرمانداران و بخشداران همان وظایف استانداران را عهده دار بوده، لیکن قلمرو مسئولیت آنها محدودتر می باشد.
وظایف فرماندار
۱-فرمانداران در قلمرو ماموریت خویش به عنوان نماینده عالی دولت، مسئولیت اجرای سیاست های عمومی کشور در ارتباط با وزارتخانه ها و مؤسسات و شرکت های دولتی و سایر دستگاه هایی که به نحوی از بودجه عمومی دولت استفاده می نمایند، نهادهای انقلاب اسلامی، نیروهای انتظامی، شوراهای اسلامی شهر و شهرداری ها و مؤسسات عمومی غیردولتی را عهده دار خواهند بود. هم چنین نیروهای انتظامی در چارچوب وظایفی که در ارتباط با امنیت منطقه دارند، تحت نظارت فرماندار عمل خواهند کرد. برابر تبصره ۲ ماده ۱ مصوبه یاد شده، استاندار به عنوان نماینده عالی دولت در برابر رییس جمهور و هیأت وزیران مسئول بوده و به عنوان نماینده وزیر کشور مسئولیت اجرای وظایف و اختیارات آن وزارت را در استان عهده دار خواهد بود و در مقابل وزیر کشور پاسخگوست و به همین ترتیب فرماندار نیز مسئولیتهای مذکور را در مقابل هیأت محترم دولت عهده دار می باشد.
۲- مسئول برقراری و حفظ نظم و امنیت شهرستان
۳- هدایت و تشکیل مرتب جلسات شورای تأمین و نظارت بر حسن اجرای مصوبات آن
۴- کلیه ارگان های عضو شورای تأمین و سایر دستگاه های اجرایی شهرستان موظفند مصوبات شورای تأمین و دستوات امنیتی فرماندار را اجرا نمایند و رویدادهای امنیتی و سیاسی را به فرماندار گزارش کنند. با متخلفین برابر مقررات رفتار خواهد شد.
۵- پیش بینی و پیشگیری معضلات امنیتی شهرستان، تعیین و تدوین اولویت ها و سیاست های امنیتی و تعیین حدود وظایف و اختیارات امنیتی کلیه دستگاه های اجرایی شهرستان در چهارچوب وظایف قانونی آنها
۶- فراهم آوردن موجبات اجرای طرح ها و سیاست های عام امنیتی و انتظامی، مصوبات مراجع قانونی، دستورالعمل ها و ابلاغیه های امنیتی
۷- پیشنهاد تشکیل موقت یا دائم و یا انحلال رده انتظامی در سطح شهرستان در چهارچوب قوانین و دستورلعمل های مربوطه
۸- نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی، گذرنامه و وظیفه عمومی
۹- جلوگیری از هر گونه تردد و نقل و انتقالات غیر مجاز در چهارچوب سیاست ها و خط مشی های مصوب
۱۰- برنامه ریزی، هدایت و ایجاد هماهنگی های لازم در خصوص مبارزه با مواد مخدر، قاچاق سلاح، مواد منفجره، کالا و ارز
۱۱- نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات مربوط به تردد، اقامت، تابعیت، استملاک و سایر امور مربوط به اتباع و نمایندگی های خارجی، پناهندگان، معاودین، مهاجرین و آوارگان
۱۲- فراهم آوردن موجبات تشکل و تقویت شوراهای اسلامی به منظور جلب مشارکت همه جانبه مردم شهرستان در امور مشارکت پذیر و سازمان دهی مطلوب آن و اعمال نظارت بر شوراهای فوق در چهارچوب قوانین و مقررات مربوطه
۱۳- تشکیل و هدایت شوراهایی که مسئولیت آن ها بر عهده فرماندار است و رعایت تصمیمات متخذه شوراهای مذکور طبق قوانین و مقررات مربوطه
۱۴- ایجاد زمینه های لازم برای تأسیس و توسعه مجامع و تشکل های گوناگون فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و تخصصی و نظارت بر فعالیت های آن ها به منظور گسترش مشارکت های مردمی در همه زمینه ها و نهادینه شدن آزادی های سیاسی و اجتماعی
۱۵- اجرا و نظارت بر همه پرسی و کلیه انتخاب هایی که به موجب قانون برگزار می گردند.
۱۶- انجام مطالعات و ارائه پیشنهادات در خصوص تقسیمات کشوری
۱۷- نظارت بر حسن اجرای امور مربوط به ثبت احوال
۱۸- ایجاد زمینه مناسب جهت رشد و ارتقاء فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بانوان و ایجاد هماهنگی بین دستگاه های ذیربط و نظارت بر فعالیت آنها
۱۹- فراهم آوردن زمینه های مناسب برای رشد و پیشرفت و گسترش آموزش و پرورش، ورزش همگانی، بهداشت عمومی، آموزش عالی و تحقیقات
۲۰- حفظ و حراست از ارزش های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و گسترش فرهنگ اصیل اسلامی
۲۱- هدایت و هماهنگی اقدامات مربوط به پیشگیری از منکرات و مفاسد اجتماعی
۲۲- فراهم آوردن زمینه های عدالت اجتماعی و فقر زدایی.
۲۳- اتخاذ تدابیر و اعمال هماهنگی لازم به منظور پیشگیری، کنترل و مهار بحران های ناشی از حوادث و بلایای طبیعی از قبیل سیل و زلزله
۲۴- نظارت بر امور ایثارگران و خانواده های معظم شهدا 
۲۵- هماهنگی و نظارت بر مسایل رفاهی کارکنان دولتی و هماهنگ نمودن امور رفاهی آنان
۲۶- نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات
۲۷- نظارت و بازرسی از کلیه ارگان های دولتی اعم از ادارات و مؤسسات و شرکت های دولتی و سایر دستگاه هایی که به نحوی از بودجه عمومی دولت استفاده می کنند و نیز نهادهای انقلاب اسلامی، نیروی انتظامی، شوراهای اسلامی شهر و روستا ،‌شهرداری ها و مؤسسات عمومی غیردولتی به جز مواردی که به حکم قانون مستثنی شده باشد و هم چنین مراقبت در رفتار و اعمال کلیه کارکنان ارگان های مذکور 
۲۸- ارزشیابی عملکرد مدیران بر اساس مصوبات و دستورالعمل های مراجع ذی صلاح
۲۹- فراهم آوردن زمینه همکاری و ایجاد هماهنگی بین فعالیت های دستگاه های دولتی، سازمان های محلی، نهادهای انقلاب اسلامی، شوراهای محلی در چهارچوب قوانین و مقررات مربوطه
۳۰- نظارت و مراقبت در اجرای برنامه های عمرانی (ملی ، استانی ) و در صورت لزوم دادن تذکر به مسئولین اجرایی و یا اعلام مراتب به سازمان و اداره کل مربوطه در جهت رفع نواقص احتمالی .
۳۱- نظارت بر حفظ و حراست از منابع طبیعی و محیط زیست و استفاده بهینه از منابع و امکانات بالقوه و موجود شهرستان
۳۲- شناسایی استعدادهای منطقه و تعیین نیازمندی های شهرستان و تصمیم گیری، هماهنگی و هدایت برنامه ریزی و درخواست بودجه برای شهرستان با تأکید بر اولویت های توسعه منطقه در چهارچوب سیاست ها و راهبردهای توسعه ملی
۳۳- هدایت و هماهنگی فعالیت های بانکی و تعیین اولویت ها در اعطای تسهیلات تکلیفی بانکی در چهارچوب سیاست ها و برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور و تشویق سرمایه گذاران از طریق تشکیل مؤسسات اعتباری غیردولتی و جذب سرمایه های محل و سوق دادن آن ها به سمت فعالیت های تولیدی و عمرانی
۳۴- اجرای سایر وظایفی که در شهرستان از طریق مراجع ذی صلاح بر عهده فرماندار محول می گردد. مانند طرح ملی آمارگیری، سرشماری و آمارگیری کارگاهی، ریشه کنی فلج اطفال و ...
۳۵- انتصاب مدیران شهرستان و مسئولین نهادهای انقلاب اسلامی، فرمانده انتظامی و نماینده صدا و سیما توسط مدیران کل با هماهنگی فرماندار صورت می گیرد.
۳۶- چنانچه بین فرماندار و مدیر کل یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی استان در خصوص نصب رؤسا و مسئولین ادارات شهرستان اختلاف نظر وجود داشته باشد به منظور حل اختلاف، هیاتی مرکب از استاندار به عنوان نماینده رییس جمهور، مدیر کل و یا رییس سازمان ذیربط و فرماندار شهرستان مربوطه تشکیل و اتخاذ تصمیم خواهند نمود.
۳۷- عزل و تغییر رؤسا و مسئولین ادارت و شهرستان توسط مقام های مجاز دستگاه های ذیربط با اطلاع فرماندار صورت می گیرد.
۳۸- کلیه رؤسای ادارات و یا بالاترین مقام اجرایی در شهرستان و فرمانده منطقه انتظامی موظفند عدم حضور خود را در محل خدمت به اطلاع فرماندار برسانند و جانشین موقت خود را به وی معرفی نمایند.
۳۹- در مواردی که فرماندار حضور رییس اداره ای را در شهرستان در زمان معین ضروری بداند، مدیر یا رییس اداره موظف است از مرخصی یا مأموریت در آن زمان صرف نظر نموده و در محل خدمت حضور یابد.
۴۰- فرماندار می تواند در اجرای وظایف واحدهای اجرایی در شهرستان که به نحوی با برنامه های توسعه و سیاست های عمومی و مسایل امنیتی و آرامش عمومی مرتبط است و هم چنین ایجاد هماهنگی بین واحدهای مذکور و استفاده بهینه از امکانات آن ها با رعایت قوانین و مقررات مبادرت به تهیه و ابلاغ دستور العمل های اجرایی نماید.
۴۱- کلیه واحدهای قضایی در شهرستان موظفند در خصوص مسایلی که به نحوی با آرامش و امنیت عمومی شهرستان مرتبط است، هماهنگی های لازم را با فرماندار معمول دارند.‌ آیین نامه اجرایی در این رابطه توسط امور اداری و استخدامی کشور با همکاری وزارت کشور و وزارت دادگستری تهیه و به تصویب شورای عالی اداری خواهد رسید.
۴۲- کلیه دستگاه های اجرایی موظفند ترتیبی اتخاذ نمایند که فرماندار از مأموریت های سازمانی و اقدامات به عمل آمده و آخرین دستورالعمل ها و ضوابط و بخش نامه های صادره آگاهی داشته باشد.
۴۳- کلیه شوراها، ستادها و مجامعی که برای هماهنگی انجام وظایف دستگاه ها اجرایی در شهرستان طبق قوانین و مقررات تشکیل می گردد زیر نظر فرماندار فعالیت خواهند نمود.
۴۴- واحدهای اجرایی شهرستان موظف به ارائه گزارش عملکرد دوره ای خویش به فرماندار می باشند. فرماندار می تواند در صورت لزوم حسب مورد خارج از دوره مزبور نیز از واحدهای شهرستانی گزارش امور مربوطه را دریافت نماید.
۴۵- به منظور فراهم ساختن زمینه مناسب جهت هماهنگی بین فعالیت های مختلف و افزایش قابلیتها، کارایی دستگاه های اجرایی و تحقق سیاست های عمومی و برنامه های توسعه در شهرستان شورای اداری شهرستان به ریاست فرماندار تشکیل می گردد. ترکیب، وظایف، اختیارات و نحوه کار شورای مزبور بر اساس آیین نامه ای خواهد بود که توسط سازمان امور اداری و استخدامی کشور با همکاری وزارت کشور تهیه و به تصویب شورای عالی اداری خواهد رسید.
۴۶- انجام مراسم تشریفات (استقبال، پذیرایی، مشایعت ) از مقامات عالی رتبه داخلی و خارجی که رسماً به شهرستان سفر می نمایند به عهده فرماندار می باشد.
آیین نامه اجرایی موضوع این ماده و هم چنین نحوه انجام تشریفات مربوطه به موجب آیین نامه ای خواهد بود که به پیشنهاد وزیر کشور و وزارت امور خارجه به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
بنا به مراتب فوق همان گونه که ملاحظه می شود وظایف فرماندار از گستردگی خاصی برخوردار می باشد و با عنایت به این امر بدیهی است که فرماندار برای ایفای مسئولیت های مذکور باید ساز و کار لازم را فراهم نماید لذا بخشی از وظایف فرماندار شهرستان توسط بخشداری ها و واحدهای مختلف فرمانداری از جمله امور اجتماعی و انتخابات، دفتر شهر و روستا، دایره عمران، تعزیرات آرد و نان، دفتر سیاسی و حراست، اداری و مالی و روابط عمومی انجام می گیرد که ذیلاً قسمت هایی از وظایف واحدهای فرمانداری تشریح می شود.